Thursday, August 9, 2007

စကားပုံႏွင့္ စကားမ်ား


ႏႈတ္ခ်ိဳ လွ်ိဳတစ္ပါး

အခ်ိဳလြန္ေအာင္လုပ္ၿပီး သူတစ္ပါးကို

လွ်ိဳထဲတြန္းခ်တာထက္စာရင္

ငါ တမာရြက္ပဲ ဝါးေတာ့မယ္။


တစ္ရြာမေျပာင္းသူေကာင္းမျဖစ္

ေသခ်င္တဲ့က်ား ေတာေျပာင္း

ဒီရြာမွာပဲ သူေကာင္းျဖစ္ေအာင္

ႀကိဳးစားသင့္၏။ သူႀကီးေကာင္းရင္ေပါ့ဗ်ာ။


မိုးလြန္မွထြန္ခ

လယ္သမားဆိုတာ ဘယ္အခ်ိန္မိုးရြာမွာလဲပဲ

ေခ်ာင္းေနတာ

အဲလိုေတာ့ လြန္စရာအေၾကာင္းမရွိဘူး။


မိုးရြာတုန္းေရခံ

မီးလာတုန္း ေရစက္ေမာင္း

မရြာခင္ကတည္းက မီးလာတုန္း ေရစုပ္စက္ေမာင္းထားမယ္

လာေလ့....


ကၽြဲပါးေစာင္းတီး

ကၽြဲသာအႏုပညာနားမလည္ရင္

ကၽြဲက ဆိုတာ မရွိေတာ့ဘူး။


ကေလးက်မွ ေလွကားေထာင္

ကေလးက်မွေတာ့ ေအာက္ကေမြ႔ယာခင္း

ဒါမွမဟုတ္ ပိုက္နဲ႔ေစာင့္ေနမယ္။


စကားအရာ အဂၤါေလးတန္

၁။ သုဘာသိတ - ေကာင္းစြာေျပာဆိုရျခင္း၊

၂။ ပီယဝါစာ - ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ဖြယ္ေျပာဆိုရျခင္း၊

၃။ သစၥာ - ေျဖာင့္မတ္တည္ၾကည္စြာ ေျပာဆိုရျခင္း၊

၄။ ဓမၼ - သဘာဝက်၍ လုိက္နာက်င့္ေဆာင္ႏုိင္ရန္ ေျပာဆိုရျခင္း၊


စကားေျခာက္ခြန္းလူ၌ထြန္း

ေလးခြန္းေရွာင္ခြာ၊ ႏွစ္ခြန္းသာ (ဘုရားေဟာ)

၁။ ဟုတ္မွန္၍ အက်ိဳးရွိသည္၊ သူလည္း နာလိုေသာစကား ျဖစ္ရမည္။

၂။ ဟုတ္မွန္၍ အက်ိဳးရွိေသာ္လည္း၊ သူ မနာလိုေသာစကား။

၃။ ဟုတ္မွန္၏ သုိ႔ေသာ္ အက်ိဳးလည္းမရွိ၊ သူလည္း မနာလိုေသာစကား။

၄။ မဟုတ္မမွန္ေသာ္လည္း အက်ိဳးရွိ၍ သူနာလိုႏွစ္သက္ေသာစကား။

၅။ မဟုတ္မမွန္ အက်ိဳးရွိ၊ သူလည္း မနာလို၊ မႏွစ္သက္ေသာစကား။

၆။ မဟုတ္မမွန္ အက်ိဳးလည္းမရွိ၊ သူလည္း မနာလို၊ မႏွစ္သက္ေသာစကား။

ဤစကားေျခာက္ခြန္း၌ နံပါတ္ ၁ ႏွင့္ ၂ ကိုသာေျပာပါေလ။


စကားႀကီး (၁၀)မ်ိဳး

၁။ ေရကူးညာတင္ (ကိုယ္ေျပာမည့္စကားထက္ ပို၍ တင္၍ေျပာျခင္း)

၂။ ေကာက္ပင္ရိတ္လွီး (သူ႔ကိုေမးခြန္းေမး သူ႔အေျဖေပၚမူတည္၍ အရင္းမွလွီးေျပာျခင္း)

၃။ ေရစီးေဖာင္ဆန္ (ဥပမာ ဥပေမပယ် တို႔ျဖင့္ေျပာျခင္း)

၄။ အိုးတန္ဆန္ခတ္ (တစ္ခ်က္တည္းႏွင့္ ငွက္ႏွစ္ေကာင္ထိေအာင္ေျပာျခင္း)

၅။ ဆီပြတ္က်ည္ေပြ႔ (ေျပာလုိသည့္စကားကို အထပ္ထပ္ေျပာျခင္း)

၆။ ဆင္ေဝွ႔ရန္ေရွာင္ (အားႀကီးေသာရန္သူကို တိုက္ရုိက္ရင္မဆိုင္ပဲ ေကြ႔ေကာက္လွည့္ပတ္၍ ရင္ဆိုင္ေျပာျခင္း)

၇။ ေတာင္သူယာခုတ္ (အေရးပါေသာစကားမ်ားကို တုိက္ရုိက္မေျပာပဲ စကားငယ္မ်ားကိုအရင္ေျပာ၍ ေနာက္ဆုံးမွ အေရးပါေသာစကားမ်ားကိုေျပာျခင္း)

၈။ ၾကက္ဆုတ္ခြပ္ပစ္ (သူ႔အလုိကို အလိုက္အထိုက္ေျပာ၍ အခြင့္သင့္မွ စကားစီးမိမွသာေျပာျခင္း)

၉။ ေရဆစ္ကရား (သူ႔စကားကို ပိတ္မိေအာင္ျပဳၿပီးမွ မိမိအလိုသို႔ တစ္ခါတည္းပါလာေအာင္ေျပာျခင္း)

၁၀။ ခက္တင္ေမာင္းနင္း (စကားကို မတင္မက်ေျပာျခင္း)


စကားအရာ အဂၤါဆယ္ပါး

၁။ စကားကိုေျပာခြင့္ရွိမွေျပာရျခင္း (ကာလဝါဒီ)

၂။ ဟုတ္မွန္သည္ကိုသာ ေျပာရျခင္း (ဘူတဝါဒီ)

၃။ တရားသျဖင့္သာ ေျပာရျခင္း (ဓမၼဝါဒီ)

၄။ အက်ိဳးစီးပြားရွိသည္ကိုသာ ေျပာရျခင္း (အတၱဝါဒီ)

၅။ ခ်စ္ခင္ဖြယ္ေသာစကားကိုသာ ေျပာရျခင္း (ပီယဝါဒီ)

၆။ ျပဳံးရႊင္မႈေရွ႕ထား၍ ေျပာဆိုရျခင္း (မိဟိတ ပုဗၺဘာဏီ)

၇။ မတိုမရွည္ ခ်င့္ခ်ိန္၍ ေျပာဆိုရျခင္း (မိတ ဘာဏီ)

၈။ အေဆာတလ်င္ မေျပာရျခင္း (အ-တုရိတဝါဒီ)

၉။ ရပ္ႀကီးသူတို႔ အသုံးအႏႈန္းကို ယူ၍ေျပာရျခင္း (ေပါရီ)

၁၀။ သန္႔ရွင္းတိက်၊ ျပတ္သားစြာ ေျပာရျခင္း (ဝိႆဝါဒီ)


ဒါေတြကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့စကားပုံအေတြးနဲ႔၊ မွတ္စုပါ။ အျပည့္အစုံကို ဒီစာအုပ္ထဲမွာ ဆက္လက္မွတ္သားႏုိင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္းေျပာတာကေတာ့

ဆယ္တန္းမေအာင္ရင္ေန အထူအပါးနားလည္ ၿပီးေျပာတဲ့ဗ်ား.....

4 comments:

  1. မွတ္သားေလာက္စရာ အေၾကာင္းေလးေတြ ေ၀မွ်တာ ေက်းဇူးပါ

    ReplyDelete
  2. သေဘာက်တယ္ဆိုလို႔ို႔ ေက်နပ္ပါတယ္ဗ်ာ...

    ReplyDelete
  3. thanks for sharing these.. =) ဒီမို မသိတာေတြ သိရလို႔..

    ReplyDelete
  4. I was looking for "စကားႀကီး (၁၀)မ်ိဳး" & စကားအရာ အဂၤါဆယ္ပါး ..
    coz I forgot .. Now it's so nice to read your post. ^.^

    ty a lot.

    ReplyDelete